Việc sử dụng tinh dầu để chăm sóc sức khỏe thể chất và tinh thần được người ta gọi là “liệu pháp mùi hương”. Thuật ngữ “liệu pháp mùi hương” được người ta sử dụng chưa được lâu, mãi đến thế kỷ 20 mới được đề cập đến. Tuy nhiên, việc sử dụng các loại tinh dầu trên thế giới đã có từ hàng ngàn năm trước. Riêng việc chưng cất các loại tinh dầu, nhiều bằng chứng cho thấy có từ gần một nghìn năm.
Người Trung Quốc có thể là một trong những dân tộc đầu tiên sử dụng tinh dầu. Tinh dầu thiên nhiên được họ sử dụng làm nhang, đốt lên có mùi hương tạo ra sự hài hòa và cân bằng.
Sau đó phải kể đến người Ai Cập, họ đã phát minh ra máy chưng cất thô sơ cho phép chưng cất tinh dầu gỗ tuyết tùng. Một số nghiên cứu cũng khẳng định người Ấn Độ và Ba Tư cũng phát minh ra máy chưng cất thô sơ, nhưng điều này ít được biết đến hơn.
Tinh dầu gỗ tuyết tùng, tinh dầu đinh hương, tinh dầu quế, tinh dầu nhục đậu khấu và tinh dầu Một dược đã được người Ai Cập sử dụng để ướp xác người chết. Đầu thế kỷ 20, một ngôi mộ cổ ở Ai Cập được khai quật đã khiến giới khảo cổ sửng sốt vì sự nguyên vẹn của cơ thể. Đi liền với đó là dấu vết của các loại hương liệu tự nhiên. Mùi hương mặc dù mờ nhạt song dấu vết của chúng lưu lại là hết sức rõ ràng.
Người Ai Cập sử dụng các loại tinh dầu và các chế phẩm thảo dược để phục vụ cho tinh thần, chữa bệnh, làm nước hoa và làm đẹp. Người ta cho rằng người Ai Cập đặt ra thuật ngữ “perfume (nước hoa)” là xuất phát từ tiếng Latin “per fumum”, có nghĩa là “qua làn khói”. Đàn ông Ai Cập thời đó dùng nước hoa phổ biến như phụ nữ. Phương pháp dùng nước hoa phổ biến thời đó là đổ một chút tinh dầu cô đặc lên đầu, nó sẽ dần tan chảy và tỏa ra mùi thơm.
Người Hy Lạp đã học được rất nhiều từ người Ai Cập về tác dụng của tinh dầu thiên nhiên. Người Hy Lạp cũng công nhận các lợi ích của dược liệu và tinh dầu dược liệu. Hipocrates- ông tổ của ngành Y có phương pháp chữa bệnh bằng cách xông hơi với nguyên liệu là dược liệu có chứa tinh dầu.
Nhà dược học và thầy thuốc Hy Lạp cổ đại có tên Discorides đã viết một cuốn sách tên là De Materia Medica mô tả thuộc tính của 500 dược liệu. Nội dung của nó cũng đề cập tới vấn đề chưng cất tinh dầu thực vật.
Một sự kiện lớn của lịch sử chưng cất tinh dầu xảy ra trong thế kỷ 11 là việc phát minh ra ống làm mát cuộn. Avicenna, nhà bách khoa ở Ba Tư đã phát minh ra một ống cuộn cho phép làm mát hơi và hơi nước hiệu quả hơn các máy chưng cất trước đây sử dụng ống làm mát thẳng. Sự đóng góp của Acicenna mở đường cho sự phát triển của kỹ thuật chưng cất tinh dầu sau này.
Thế kỷ 12, ở Đức có một vị nữ tu tên là Hildegard đã trồng và chưng cất tinh dầu hoa oải hương (Lavender) vì các đặc tính dược liệu của nó.
Trong thế kỷ 13, ngành công nghiệp dược phẩm ra đời, kéo theo sự phát triển của lĩnh vực chưng cất các loại tinh dầu dược liệu.
Trong thế kỷ 14, đại dịch Cái chết đen (nhiều quan điểm cho rằng đó chính là bệnh dịch hạch) đã giết chết hàng triệu người. Các chế phẩm thảo dược đã được sử dụng rộng rãi để chống lại. Người ta cho rằng một số loại tinh dầu thiên nhiên có thể chống lại việc nhiễm bệnh.
Trong thế kỷ 15, nhiều loại thực vật được sử dụng làm nguyên liệu chiết xuất tinh dầu. Có thể kể tới nhũ hương, bách xù, hoa hồng, cây xô thơm và hương thảo.
Trong thế kỷ 16 và 17, nước hoa với thành phần chính là các loại tinh dầu đã trở thành một loại hình nghệ thuật. Trong thế kỷ 19, nước hoa vẫn là một ngành công nghiệp thịnh vượng và được nâng tầm với việc phát minh ra lọ đựng nước hoa giúp bảo quản và sử dụng thuận tiện.
Trong thế kỷ 20, kiến thức phân tách các thành phần của tinh dầu được sử dụng để tạo ra các hoạt chất. Những phát minh này giúp hình thành nền y dược hiện đại và nước hoa tổng hợp. Điều này thực sự làm suy yếu việc sử dụng các loại tinh dầu thiên nhiên cho mục đích chữa bệnh và làm thơm.
Từ cuối thế kỷ 20 và sang thế kỷ 21, có sự hồi sinh của tinh dầu thiên nhiên nói riêng và các sản phẩm có nguồn gốc tự nhiên nói chung. Tinh dầu thiên nhiên có những giá trị không thể thay thế được, đó là tính an toàn, tính đẳng cấp cùng nhiều công dụng đối với sức khỏe và sắc đẹp mà khoa học vẫn chưa khám phá hết được.
Hay quá